سنتزپژوهی (Research synthesis) شکل خاصی از مرور پژوهش به روش کیفی است که اشاره به ساخت یک کل درون چیزی، فراتر از دلالت بخش‌های مجزا دارد. هدف از سنتزپژوهی تولید دانش جدید از طریق روشن ساختن روابط و تنش‌ها و اختلافات بین گزارشات مطالعات منفردی است که بیش از این دیده نشده‌اند.
مطالعه کنید: انجام پایان نامه دکتری
سنتزپژوهی از منظر کوپر
سنتزپژوهی گاهی مترادف با «فراتحلیل کیفی» بکار می‌رود. در این حالت سنتزپژوهشی ترکیب مشخصه‌های ویژه‌ای از ادبیات پژوهش است. هدف این که پژوهشهای تجربی را برای ایجاد تعمیم‌ها، ترکیب کند. سنتزپژوهی به نظریه‌های مربوط توجه دارد، پژوهشی را که پوشش می‌دهد به‌شیوه منتقدانه تحلیل می‌کند و کوشش دارد با حل تعارض‌های موجود در ادبیات پژوهش، موضوع‌های اصلی را برای پژوهشهای آینده مشاخص نماید.
مطالعه کنید: انجام مقاله
در گام نخست باید منابع و مقاله‌های مرتبط با موضوع شناسایی شود. برای این منظور می‌توان از پایگاه‌های داده معتبر مانند ساینس دایرکت، امرالد، اشپرینگر یا وب‌آوساینس استفاده کرد. داده‌های اصلی و نتایج مطالعات به دقت مورد بررسی قرار می‌گیرد. این گام کمک می‌کند تا پژوهشگر به صورتی فراگیر و نظام‌مند یک بازنگری دقیق و ژرف انجام دهد. یافته‌های پژوهشی به نوعی یکپارچه می‌شود تا پدیده مورد بررسی، نتایجی بیش از مجموع اجزایش حاصل کند.
گام بعدی دسته‌بندی کدهای شناسایی شده است. این گام مشابه با کدگذاری محوری (Axial Coding) در نظریه اشتراوس و کوربین یا کدگذاری نظری (Theoretical Coding) در نظریه گلیسر است. در این گام کدها، مقوله‌ها و مفاهیم چنان ترکیب، یکپارچه و تلخیص می‌شوند که به صورتی روشن به فهم بهتر پدیده موردمطالعه منجر شوند.
مطالعه کنید: چاپ مقاله
منابع دسته اول
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های روش سنتزپژوهی تمرکز آن بر منابع دست اول (Primary source) است. منابع دست اول، منابع نزدیک به یک واقعه هستند که رعایت آنها در گزارش، تحلیل، پژوهش و مقاله و کتاب باعث افزایش اعتبار و ارزش اثر می‌شود.
منابع دست اول، مطالعات، نوشته‌های نخستین یک نظریه‌پرداز، پژوهشگر یا شاهد زنده در یک واقعه است. این منابع دربرگیرنده تمام گزارش پژوهش، یک نظریه یا بیانیه‌های یک ناظر است. به همین دلیل مفصل و در برخی موارد بسیار فنی است. در بررسی پدیده موردمطالعه یک شاهد عینی نمودی از یک منبع دست اول است. یا گزارش‌های نهادهای متولی امر به عنوان منابع دست اول شناخته می‌شوند.
مطالعه کنید: انجام مقاله در تهران
فرایند سنتزپژوهی
برای تعیین میزان کفایت دانش حاصل از فرایند سنتز پژوهی، چهار ملاک را به ترتیب زیر ارائه می‌دهد:
۱) به متغیرها و تعامل مهم توجه داشته باشد (شمول).
۲) از اصطلاحاتی بهره گیرد که معانی مبهم نداشته باشند (دو پهلو نبودن).
۳) راهنمایی بر عمل باشد (عملی بودن).
۴) معرف نوعی توافق جمعی باشد که برای پژوهشگران و دست اندرکاران قابل قبول بوده و با نیازهای ایشان مرتبط باشد (اجماع)
مطالعه کنید: تحلیل استواری
مراحل سنتز پژوهی
سنتز پژوهی شامل شش مرحله است. شایان ذکر است که چنانچه خواهیم دید، جامعه، نمونه، شیوه‌ی نمونه برداری و تحلیل در فرایند این شش مرحله، تعریف و مشخص شده‌اند.
مرحله اول- تعیین معیارهای ورود: برای اینکه مطالعه‌ای بتواند در یک سنتزپژوهی مورد استفاده قرار گیرد باید دارای یک سری ویژگی‌ها باشد. به این ویژگی‌ها که بر اساس هدف و یا سؤال سنتزپژوهی تعین می‌شوند، معیارهای ورود یا شایستگی گفته می‌شود.
مرحله دوم- جستجو: در این مرحله از سنتز پژوهی ابتدا کلید واژه‌‌ها تعیین و تعریف می‌شود؛ کلیدواژه‌های مربوط به موضوع تحقیق که در اهداف و سئوالات تحقیق مشخصاً اشاره شده است.
مطالعه کنید: تحلیل روایت
مرحله سوم-غربالگری: برای اطمینان از اینکه پژوهش‌هایی که در مرحله جستجو شناسایی و انتخاب شده در سنتز پژوهی بودند، از معیارهای ورود (مرحله اول) برخوردار می‌باشند، در یک فرایند غربالگری دو مرحله‌‌ای، داوری و گزینش می‌شوند؛ بدین صورت که ابتدا چکیده گزارش پژوهش‌ها بررسی و در مرحله بعد، از بین پژوهشهای باقی‌مانده، جهت بررسی دقیق‌تر و عمیق‌تر، متن کامل پژوهش‌ها مورد مداقه قرار می‌گیرد.
مرحله چهارم-کدگذاری و نقشه‌برداری: هر چند در سنتز پژوهی معیارهای ورود و غربالگری را می‌توان شکلی از سنجش پژوهش‌ها دانست اما سنجش واقعی بعد از مرحله کدگذاری و نقشه‌برداری اتفاق می‌افتد چرا که تنها بعد از این مرحله می‌باشد که اطلاعات کافی برای مرحله ارزیابی پژوهش‌ها (مرحله پنجم) موجود است. در این مرحله، پژوهشهای غربال‌شده، بر اساس ویژگی‌های آنها هم‌چون طرح و روش، سؤالات و متغیرهای وابسته، نوع مداخله، جامعه و نمونه، روش‌های گردآوری و تحلیل دادهها و یافته‌ها، مرتب می‌شوند از اطلاعات گردآوری شده در این مرحله برای ارزیابی اسناد و مطالعات بر اساس معیارهای کیفیت و ارتباط (مرحله پنجم) استفاده می‌شود.
مطالعه کنید: انجام پایان نامه مدیریت
مرحله پنجم- ارزیابی: در این مرحله، پژوهش‌ها بر اساس دو معیار کلی کیفیت و مرتبط‌بودن (متناسب با هدف بودن) مورد تحلیل و واکاوی انتقادی قرار می‌گیرند؛ بدین معنا که پژوهش‌ها از طریق سئوالاتی چون: آیا تمرکز پژوهش با هدف سنتزپژوهی حاضر سازگار است؟ آیا با توجه به ویژگی‌های پژوهش (از جمله ویژگی‌های نمونه، ماهیت مداخله، نوع ابزار استفاده شده و …) می‌توان آن را متناسب با سؤال سنتز پژوهی حاضر دانست؟ آیا روشی که در پژوهش برای پاسخ به سؤال‌ها انتخاب شده بود، مناسب است؟ آیا پژوهش به‌خوبی اجرا شده؟، آیا دادهها به خوبی تحلیل یا تفسیر شده است؟، مورد داوری قرار می‌گیرد و در نهایت معتبرترین و مرتبط‌ترین آنها، انتخاب می‌شود.
مطالعه کنید: متغیر مداخله گر
مرحله ششم-سنتز: سنتز تجمیعی و سنتز ترکیبی، دو رویکرد اصلی در سنتزپژوهی است. سنتزپژوهی تجمیعی به دنبال جمع کردن (مجموع‌کردن) یافته‌های پژوهشهای دست اول برای آزمون نظریه‌ها یا فرضیه‌ها است. این نوع سنتز که عموماً شکل قیاسی دارند، به دنبال ترکیب‌کردن مطالعات همگن می‌باشند. در مقابل، سنتزپژوهی ترکیبی که رویکرد مطالعه حاضر می‌باشد، فرایندی تفسیری است که مستلزم بررسی الگوها در دادهها یا تفسیر مفاهیم جهت تولید سطح بالاتری از تبیین‌ها می‌باشد. این رویکرد از سنتز را می‌توان به موزاییکی تشبیه نمود که درآن یافته‌های مطالعات برای ایجاد یک کل منسجم، در یکدیگر جای می‌گیرند. هدف در این جا خلق الگویی جدید و متفاوت می‌باشد. چنانچه روشن است، سنتز پژوهی ترکیبی یک فرایند استقرایی است.