نوشتن پروپوزال

یکی از نکات کلیدی در انجام تحقیقات علمی نگارش یک پروپوزال مناسب است. فرمت صحیح نگارش پروپوزال ممکن است بسته به نوع تحقیق شما و یا سازمان یا دانشگاهی که تحقیقات برای آن سازماندهی شده است متفاوت است و شما بایستی برای اطلاع از این فرمت به راهنمایی‌های سازمان مربوط مراجعه کنید. با این وجود برخی نکات اصلی و پایه‌ای جهت تهیه پروپوزال وجود دارد که در اغلب موارد یکسان است. در این مطلب قصد داریم با ارائه این نکات اصلی نحوه نوشتن پروپوزال را برای محققان تسهیل کنیم.

مطالعه کنید: نمونه گیری تصادفی

نحوه نوشتن پروپوزال در مراحل مختلف

نگارش یک پروپوزال مناسب ممکن است مدت زمان زیادی را از شما بگیرد. یک پروپوزال خوب بایستی بتواند اصل تحقیق را به خوبی برای مخاطبان معرفی کند و اهمیت موضوع را برای آنها مشخص سازد. در ادامه به توضیح مختصری در رابطه با نحوه نوشتن پروپوزال پرداخته‌ایم.

1- برای پروپزال خود یک موضوع انتخاب کنید.

عنوان انتخابی برای تحقیق بسته به نوع تحقیق متفاوت است ولی در حالت کلی عنوان تحقیق بایستی مختصر و مفید باشد. مخاطبان بایستی بتوانند با مشاهده عنوان تحقیق، موضوع مورد مطالعه شما را تا حدودی درک کنند و انتظارات خود را از مطالعه مطالب شما شکل دهند. همچنین موضوع انتخابی بایستی دقیق و واضح باشد تا در صورت جستجوی عبارات مشخص توسط مخاطبان، نتیجه درستی ارائه داده شود.

2- صفحه عنوان را تهیه کنید.

صفحه عنوان معرفی کننده نام تحقیق، نام محقق و سازمان یا دانشگاه مربوط است.

• هر سازمان و دانشگاه فرمت خاصی برای تهیه این صفحه دارد، می‌توانید با مراجعه به سایت دانشگاه خود فرمت پروپزال مربوطه را دانلود کنید.
• برای هر صفحه بایستی یک بالانویس که توضیح مختصری از صفحه مربوط است، تهیه شود.
• صفحات بایستی به فرم مورد قبول هر سازمان شماره گذاری شوند.

3- پروپوزال را در قسمت چکیده خلاصه نویسی کنید.

چکیده خلاصه‌ای از مسئله مد نظر تحقیقات است. در این بخش همچنین بایستی راه حل پیشنهادی و اهداف تحقیق ذکر شوند. تعداد کلمات چکیده معمولا بین 150 تا 200 کلمه خواهد بود.

مطالعه کنید: تحقیق پیمایشی

4- لیست کلمات کلیدی را که در پروپوزال شما به کار خواهد رفت، تهیه کنید.

به تعداد 4 یا 5 کلمه کلیدی انتخاب کنید که بتوانند نکات مهم تحقیقات شما را برای مخاطبان انعکاس دهند. کیووردها یا همان کلمات کلیدی بایستی از عباراتی انتخاب شوند که جستجوی بیشتری نسبت به بقیه دارند. انتخاب کلمات کلیدی مناسب به دیده شدن بیشتر تحقیق شما کمک خواهد کرد. کلمات کلیدی می‌توانند یک کلمه یا عبارتی متشکل از 2 الی 4 کلمه باشند.

5- فهرست مطالب را درج کنید.

فهرست پروپوزال معمولاً در صفحه سوم آن جای می‌گیرد و لیستی از بخش‌های مهم پروپوزال را برای مخاطبان ارائه می‌دهد.

• پروپوزال‌های کوتاه که بیش از چند صفحه نیستند، نیاز به تهیه فهرست ندارند.
• برای پروپوزال‌های طولانی علاوه بر تهیه فهرست مطالب، تهیه فهرستی از جداول و تصاویر نیز ضروری است.
• تمام بخش‌ها و تقسیم بندی‌های اصلی پروپوزال بایستی در فهرست نام برده شوند.

مطالعه کنید: تحلیل همبستگی

6- شروع به نوشتن مقدمه کنید.

مقدمه بایستی شامل بیان مسئله، هدف تحقیق و اهمیت تحقیق باشد.

• مقدمه: مقدمه شامل یک متن کوتاه در رابطه با تحقیق و همچنین تئوری اصلی شکل دهنده تحقیقات خواهد بود.
• بیان مسئله: بخش بیان مسئله از مقدمه تحقیق بایستی به این سوال پاسخ دهد: “چرا باید این تحقیق انجام شود و چه مسائل جدیدی بعد از انجام این تحقیق برای جامعه علمی تعریف خواهد شد؟”
• اهداف تحقیق: بخش اهداف تحقیق از مقدمه تحقیق، هدف تحقیق را با یک عبارت دقیق مشخص می‌سازد.
• اهمیت تحقیق: بخش اهمیت تحقیق از مقدمه تحقیق، به این سوال پاسخ می‌دهد: “به چه دلیل حوزه تحقیقاتی شما حائز اهمیت است؟” این بخش همچنین نوع تحقیق را نیز مشخص می‌کند.

مطالعه کنید: تحلیل آماری

7- در مقدمه خود پیش زمینه‌ای را برای مخاطب ایجاد کنید.

مسئله تحقیق را شناسایی کنید و به مخاطب ثابت کنید چه ضرورتی در انجام تحقیق شما وجود دارد.

• در صورت نیاز می‌توانید این بخش را به بخش‌های کوچکتر تقسیم کنید.
• ارتباط بین متغیرها را تحت عناوین سوالات تحقیق و یا فرضیات تحقیق مشخص سازید و یا پیش بینی کنید. این کار به طور دقیق‌تری مسئله تحقیق را توصیف می‌کند.
• مدارکی مبنی بر رقابتی بودن و تخصصی بودن خود در زمینه تحقیقاتی ارائه دهید.

8- برای زمینه سازی تحقیق خود قسمت “مرور ادبیات” را تهیه کنید.

در این قسمت شما به مخاطبان خود خواهید فهماند که از تحقیقات انجام شده یا در حال انجام در زمینه تحقیقاتی خود آگاه هستید. همچنین بایستی بتوانید مخاطب را متقاعد سازید که تحقیقات شما مطلب جدید به تحقیقات پیشین اضافه کرده است و آنها را بهبود خواهد بخشید. بایستی در این بخش از کار سایر محققان قدردانی کنید، آنها را ارزیابی کنید و نتایج آنها را با نتایج خود در هم آمیزید و یا باهم مقایسه کنید.

• این قسمت را لیست وار تهیه نکنید. تلاش کنید تا روند تحقیقات انجام گرفته شده را داستان وار برای محققان انتقال دهید و ثابت کنید که کار شما ادامه دهنده این روند خواهد بود.

مطالعه کنید: انجام مقاله مدیریت

9- موضوع تحقیق خود را توضیح دهید.

این بخش به عنوان قلب پروپوزال شما شناخته خواهد شد و بایستی شامل اطلاعاتی در رابطه با روش تحقیق و ابزار شما باشد.

• از این قسمت می‌توان با نام روش تحقیق نیز نام برد.
• گزارش کاملی از تحقیق هدف خود تهیه کنید. این گزارش را برای افراد متخصص در زمینه تحقیقاتی خود تنظیم کنید.
• اطلاعات موجود در این بخش بستگی به این دارد که تحقیق شما کیفی است یا کمی. ممکن است نیاز به زیربخش‌هایی تحت عنوان طراحی تحقیق، ابزار، روند جمع آوری و آنالیز داده‌ها و… باشد.
• در رابطه با کاری که انجام خواهید داد واقع گرا باشید.
• اطلاعات مرتبط با حجم نمونه و جامعه هدف خود را نیز در این بخش بگنجانید.

10- منابع مرتبط به تحقیق خود را از سازمان خود معرفی کنید.

در صورتی که در حال انجام تحقیقات برای دانشگاه هستید، تحقیقات پیشین انجام گرفته شده در حوزه تخصصی خود در دانشگاه را برای معرفی بیشتر دانشگاه خود در تحقیق خود بگنجانید.

اطلاعات مرتبط به کارهای پیشین انجام شده در دانشگاه خود را جمع آوری کنید و در صورت ارتباط با تحقیق شما، آن را در منابع خود بگنجانید.

11- منابع مورد استفاده را لیست کنید.

یک صفحه از پروپوزال خود را به معرفی تمام منابع استناد شده در تحقیقات اختصاص دهید.

مطالعه کنید: انجام مقاله

12- پروپوزال را معرفی کنید.

این بخش بایستی شامل اطلاعات کتاب شناختی در رابطه یا عوامل اصلی تحقیق باشد.

• این بخش جزو بخش‌های اختیاری است و ضرورتی به وجود آن نیست.
• میزان مشارکت و مسئولیت هر کدام از عوامل در این بخش مشحص خواهد شد.

13- در صورت نیاز ضمایم را تشکیل دهید.

در بسیاری از انواع پروپوزال تهیه بخش ضمایم معمول است. در این بخش تمامی اسناد مورد نیاز برای درک بیشتر خوانندگان آورده خواهد شد. ضمایم گنجانده شده در پایان پروپوزال اغلب در داخل متن مرجع دهی میشوند و خواننده می‌تواند در صورت نیاز به آنها مراجعه کند.

چگونه یک پروپوزال یا طرح پیشنهادی بنویسید؟

نوشتن یک پروپوزال خوب مهارت مهمی در بسیاری از مشاغل، از مدرسه تا مدیریت کسب و کاراست. هدف از یک پروپوزال، حمایت از طرح شما با اطلاع رسانی به افراد مناسب است. ایده ها یا پیشنهادات شما احتمالا مورد تایید قرار می گیرند در صورتی که بتوانید آنها را به شیوه ای واضح، مختصر و جذاب ارائه دهید. دانستن چگونگی نوشتن پروپوزال قانع کننده و جذاب برای موفقیت در بسیاری از زمینه ها ضروری است. پیشنهادهای متعددی از قبیل پیشنهادهای علمی و پیشنهادهای تالیف کتاب وجود دارد .

– مخاطبان خود را مشخص کنید.

باید مطمئن شوید که در مورد مخاطبان خود فکر می کنید و در مورد موضوع خود قبل از شروع نوشتن آنچه که قبلا می دانید یا نمی دانید و این به شما کمک خواهد کرد که ایده های خود را با تمرکز بیشتر و موثرتر ارائه دهید. ایده خوبی است که تصور کنید خوانندگان شما مشغول خواندن یا در حال خواندن هستند، و نه مستعد به دادن ایده های خود به هر مورد خاص در حقیقت توجهی به ایده های شما ندارند .
چه کسی پروپوزال شما را خواهد خواند ؟ آن‌ها چه میزان آشنایی با موضوع شما دارند ؟ برای تعریف و ارائه اطلاعات پس‌زمینه اضافی به چه چیزی نیاز دارید؟
لحن خود را تغییر دهید تا انتظارات و خواسته‌های برآورده نشده خود را برآورده کنید .آن‌ها چه می‌خواهند بشنوند ؟ موثرترین راه برای رسیدن به آن‌ها چه خواهد بود ؟ چطورمی‌توانید به آن‌ها در درک آنچه سعی دارید بگویید کمک کنید ؟

مطالعه کنید: انجام پایان نامه فوری

– موضوع خود را تعریف کنید.

برای شما روشن است که مسئله چیست، اما آیا این موضوع هم برای خواننده تان روشن است؟ همچنین خواننده شما معتقد است که شما واقعا می دانید که در مورد چه چیزی صحبت می کنید؟ شما می‌توانید از شخصیت خود، یا نوشتن شخصیتتان، با استفاده از شواهد و توضیحات درتمام این پروپوزال برای پشتیبانی از اظهارات خود حمایت کنید .
با تنظیم مسئله به درستی، شما شروع به متقاعد کردن خواننده می کنید که فرد مناسب برای توجه کردن آن هستید. وقتی این قسمت را برنامه ریزی می کنید، در مورد موارد زیر فکر کنید :
وضعیت این مساله به چه صورت اعمال می‌شود؟
دلایل این موضوع چیست ؟
آیا ما مطمئن هستیم که آن‌ها، و نه دیگران، دلایل اصلی هستند ؟ ما از کجا مطمئن هستیم ؟
آیا تاکنون کسی سعی کرده‌است با این مساله مقابله کند ؟
اگر بله چرا ؟ آیا این کار موثر بوده‌است ؟
اگر نه، چرا نه ؟
نشان دهید که تحقیق و ارزیابی جامع در مورد این موضوع انجام داده اید.

– راه‌حل خود را مشخص کنید.

راه حل شما در یک پروپوزال باید صریح و آسان باشد تا درک شود. زمانی که موضوع را مشخص کردید، چگونه می‌خواهید آن را حل کنید ؟ موضوع خود را تا جایی که ممکن است به بخش های کوچک تر تقسیم کنید تا قابل اجرا گردد .
در یک پروپوزال شما باید یک مشکل را تعریف کرده و برای آن راه حلی ارائه دهید که خوانندگان بدبین و شکاک از آن حمایت کنند ..
هدف اصلی شما این است که به طور کامل به اهداف پروژه خود دست پیدا کنید . به راه‌حل های خود در رابطه با اهداف تعیین شده در ژورنال فکر کنید . اهداف فرعی اهداف دیگری هستند که شما می‌توانیددر پروژه خود آن ها را به دست آورید
یک روش مفید برای فکر کردن در مورد راه‌حل شما عبارت از ” پیامدها ” و ” نتایج “است . به عنوان مثال , اگر پروپوزال شما برای یک پروژه کسب‌ وکار است و هدف شما “افزایش سود ” است , یک نتیجه ممکن است ” سود بردن از 100000 دلار ” باشد. برای مثال اگر پروپوزال شما در مورد یک پروژه علمی باشد می‌تواند یک واکسن یا یک داروی جدید را تحویل دهد . خوانندگان پروپوزال ها بدنبال نتایج هستند , زیرا آن‌ها بهترین گزینه برای تعیین “ارزش ” پروژه هستند.

مطالعه کنید: انجام پایان نامه دکتری

– مولفه‌های سبک را در ذهن خود داشته باشید.

بسته به پروپوزال شما و این که چه اشخاصی آن رامی‌خوانند , باید برای تناسب با سبک خاصی از افراد نوشته تان را آماده کنید . آن‌ها چه انتظاری دارند ؟ آیا آن‌ها به نوشته شما علاقه دارند ؟
چطور می‌خواهید قانع‌کننده باشید ؟ پروپوزال های پیشنهادی می‌توانند از درخواست‌های عاطفی استفاده کنند , اما همیشه باید بر حقایق به عنوان بستر اصلی بحث تکیه کنند . برای مثال , پیشنهاد شروع یک برنامه حفاظت از گونه پاندا می‌تواند به این موضوع اشاره کند که برای فرزندان نسل‌های آینده چقدر غم‌انگیز است که هرگز یک پاندا را نبینند , اما نباید در آنجامتوقف شود . لازم است استدلال خود را بر روی حقایق و راه‌حل‌های پیشنهادی برای متقاعد کردن دیگران مطرح کنیم .

بیش از حد , کلمات اختصاری مبهم , یا زبان پیچیده در نوشتار خود استفاده نکنید . در صورت امکان به زبان ساده و رک بنویسید.

– یک طرح کلی بنویسید.

این بخشی از پروپوزال نهایی نخواهد بود , و به شما کمک می‌کندافکارتان را سازماندهی کنید . دقت کنید که قبل از شروع همه جزئیات مربوطه را بدانید .
طرح کلی تان باید شامل مشکل شما , راه‌حل شما , نحوه حل آن, چرا که راه‌حل شمابهترین است , و یک نتیجه‌گیری باشد . اگر شما یک پیشنهاد اجرایی را بنویسید، باید مواردی مانند تجزیه و تحلیل بودجه و جزئیات سازمانی را شامل شود.

نوشتن پروپوزال یا طرح پیشنهادی شما

1 – از یک مقدمه شرکت شروع کنید.

این مقدمه باید با یک شوک شروع شود . در حالت ایده‌آل , شمامی‌خواهید خوانندگان تان از یک موضوع به وجد آمده باشند . طرح پیشنهادی خود را هدفمندو مفید بنویسید . از برخی اطلاعات پس‌زمینه‌ای برای به دست آوردن خوانندگان خود در این مقوله استفاده کنید . مطمئن شوید که چیزی که با آن شروع می‌کنید یک واقعیت است و نه یک نظر .

2 – مسئله را بیان کنید (مشکل را بگو).

بعد از مقدمه شما وارد اصل کار خواهید شد اگر خوانندگان شما اطلاعات زیادی در مورد این شرایط نمی‌دانند اطلاعات لازم را به آن ها بدهید . مشکل چیست ؟ چه چیزی باعث مشکل می‌شود ؟ این مشکل چه تاثیری دارد ؟

3 – یک راه حل پیشهاد کنید.

این مهم‌ترین بخش از پروپوزال شما است . راه‌حل این است که درکجا به این مساله رسیدگی خواهید کرد , چرا این کار را به این روش انجام می‌دهید و نتایج آن چه خواهد بود . برای اینکه مطمئن شوید که یک طرح پیشنهادی قانع‌کننده دارید , در موردموارد زیر فکر کنید :
تاثیر بزرگ‌تر ایده‌های خود را توضیح دهید . ایده‌هایی که به نظر می‌رسد قابلیت کاربردمحدودی دارند , ممکن نیست به عنوان ایده‌هایی که می‌توانند اثرات گسترده‌ای داشته, شور و شوق خوانندگان را به همراه داشته باشند .
خوانندگان شما باید به شما اطمینان دهند که می‌توانید این مشکل را به طور موثر حل کنید.. در واقع تمام چیزهایی که می‌نویسید , باید به مشکل و یا نحوه حل آن توجه کنید
از نظرات خودتان دوری کنیدو به تحقیقات دیگران تکیه کنیداگر پروپوزال شما ثابت نمی‌کند که راه‌حل شما جواب می‌دهد , راه‌حل مناسبی نیست . اگرراه‌حل شما عملی نباشد , آن را تغییر دهید . در مورد نتایج راه‌حل خود نیز فکر کنید . درصورت امکان , آن را آزمایش کنید و در صورت نیاز , راه‌حل خود را بازبینی کنید.

مطالعه کنید: انجام تضمینی پایان نامه

4 – برنامه و بودجه خود را ذکر کنید.

چه زمانی پروژه شروع می‌شود ؟ به چه سرعتی پیشرفت خواهد کرد ؟ چگونه هر مرحله برروی دیگری بنا می‌شود ؟ آیا می‌توان کارها را به طور همزمان انجام داد ؟ موشکافی این امکان را به خوانندگان تان می‌دهد که شما وظایف خود را انجام داده‌اید و پول آن‌ها را هدر نخواهیدداد .
دقت کنید که پیشنهاد تان از نظر مالی منطقی باشد . اگر می‌خواهید یک ایده برای یک شرکت و یا یک فرد مطرح کنید , بودجه آن‌ها را در نظر بگیرید . اگر نتوانند طرح شما را تقبل کنند , این کافی نیست . اگر این کار متناسب با بودجه آن‌ها باشد , مطمئن شوید که چراارزش زمان و پول آن‌ها را دارد .

5 – نتیجه گیری کنید.

این باید مقدمه شما را منعکس کند , و به طور مختصر پیغام عمومی شما را جمع‌بندی کند . اگر در مورد طرح پیشنهادی تان عواقبی وجود دارد , به آن‌ها توجه کنید .مزایای پیشنهاد تان را مشخص کنید و به خانه برگردید و فواید آن بیشتر از هزینه‌ها باشد .مخاطبین خود را تنها بگذارید و به آن‌ها فکر کنید . و مثل همیشه , از آن‌ها به خاطر توجه به طرح شما و صرف زمان برای طرح تان تشکر کنید .

6 – کارتان را ویرایش کنید.

در نوشتن , ویرایش و طراحی این طرح پیشنهادی بسیار دقیق باشید .بازنویسی کنید تا طرح تان شفاف و مختصر شود , از دیگران بخواهید که آن را نقد و ویرایش کنند , و اطمینان حاصل کنید که این طرح جذاب و مفید است . مجموعه دیگری از چشم‌ها روی کار شما مطالعه می کنند . آن‌ها قادر خواهند بود مسائلی را که ذهن شما نسبت به آن‌ها نابینا شده‌است , نشان دهند . ممکن است مسائلی وجود داشته باشد که شما به طور کامل به آن ورود نکرده اید . اصطلاحات حرفه‌ای و کلیشه را حذف کنید ! اینها باعث می‌شود که شما تنبل به نظر برسید ونتوانید در مسیر درک بهتر قرار بگیرید . زمانی که یک کلمه کوتاه درست همین کار را می‌کند, از یک کلمه طولانی استفاده نکنید . هر زمان که ممکن است در استفاده از کلمات مجهول اجتناب کنید . کلمات مجهول می‌تواند معنای جمله شما را مبهم کند . این دو جمله را با هم مقایسه کنید : “پنجره از زامبی شکسته بود” و “زامبی پنجره را شکست ” در آغاز , شما نمی‌دانید چه کسی پنجره را شکست : این زامبی است؟ یا پنجره توسط زامبی بود و تصادفا هم شکسته می‌شد؟ دوم, شما دقیقا می‌دانید که چه کسی شکستن را انجام داد.

7 – کارتان را اصلاح کنید.

هر اشتباهی در طرف شما باعث می‌شود که شما کم‌تر تحصیل‌کرده و کم‌تر معتبر به نظر برسید و احتمال اینکه شما مورد تایید قرار بگیرید را کاهش دهید . دقت کنید که قالب‌بندی شما با هر آنچه که دستورالعمل نیاز دارد , هماهنگ باشد . پس بر روی ویرایش کار خود تمرکز کنید .

اصول نگارش پروپوزال:

• استفاده از فعل ها به صورت زمان آینده
• استفاده از پاراگراف های کوتاه حداکثر در 10 سطر
• استفاده از فونت و اندازه قلم مناسب
• استفاده نکردن از اصطلاحاتی که با عاطفی خاصی دارند از قبیل متاسفانه – خوشبختانه و ….
• کد گذاری مطالب بر اساس یک نظم منطقی (شماره یا حروف)
• پرهیز از اشتباه در نگارش کلمات و جمله بندی ها
• استفاده از اعداد و ارقام فارسی و انگلیسی در متن های نوشته شده به زبان های استفاده شده