استاد راهنما یکی از اعضای کادر آموزشی دانشگاه است که نقش کلیدی را در اجرای برنامه های تحصیلات تکمیلی دانشجو ایفا می کند. درحقیقت ارتباطی که دانشجو با استاد راهنما برقرار می کند، تا حد زیادی تعیین کننده کیفیت انجام پایان نامه است. اگر دانشجویان بتوانند با استاد راهنمای خود ارتباط نزدیک و موثری را برقرار کنند، در نهایت نیز می توانند پایان نامه ای را با کیفیت بالا نگارش و ارائه دهند.
مطالعه کنید: جامعه و نمونه آماری
استاد راهنما برای کمک کردن به دانشجویان باید در تمامی مراحل از انجام پایان نامه، در دسترس دانشجویان قرار داشته باشد تا دانشجو بتواند پروژه خود را مطابق با زمینه انتخابی به صورت تخصصی و مطابق با استانداردهای دانشگاه انجام دهد. استاد راهنما با هدف ارائه مشاوره تخصصی به دانشجویان برای تکمیل پروژه، نظارت بر پیشرفت پروژه و در نهایت ایفای نقش یک مربی و همراه انتخاب می شود. برای آشنایی با وظایف استاد راهنما در پایان نامه در ادامه این مقاله از وبسایت علم پروژه، ما را همراهی کنید.
مطالعه کنید: انواع متغیر پژوهش
استاد راهنما کیست؟
استاد راهنما یکی از اعضای هیئت علمی دانشگاه است که به پیشنهاد معاونت آموزشی دانشکده و حکم رئیس دانشکده، مسئولیت هدایت تحصیلی و راهنمایی دانشجویان در مقاطع تحصیلی مختلف را در زمینه مشکلات آموزشی پژوهشی و فردی بر عهده می گیرد.
مطالعه کنید: انجام پایان نامه مدیریت بیمه
آشنایی با استاد راهنما
استاد راهنما به چه شخصی گفته می‌شود؟ استاد راهنما در دانشگاه نقش فردی را دارد که باید به راهنمایی دانشجویان در برطرف کردن انواع مسائل آموزشی، پژوهشی و … بپردازد. معمولاً استادان راهنما علاوه بر تدریس دروس مختلف، دانشجویان مقطع ارشد را در زمینه نوشتن پایان نامه راهنمایی و هدایت می‌کنند و تا مرحله دفاع از پایان نامه در کنار دانشجو حضور دارد.
یکی دیگر از سوالاتی که در مقطع کارشناسی ارشد به ذهن دانشجویان خطور می‌کند این است که آیا باید برای استاد راهنما هزینه پرداخت کنند؟ پاسخ این سوال مثبت است.
مطالعه کنید: روش پدیدارشناسی
همه استادانی که سمت استاد راهنما دارند؛ علاوه بر حقوق ثابت خود، مبلغی را نیز برای سمت استاد راهنما دریافت می‌کنند. اما سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا کلیه استاد راهنماها همه وظایف خود را به درستی انجام می‌دهند؟ در پاسخ باید گفت خیر. خیلی اوقات شاهد دانشجویانی شاکی هستیم که اعتقاد دارند استاد راهنما آنها را به خوبی در زمینه نوشتن پایان نامه راهنمایی نکرده است.
گاهی اوقات استادان راهنما به علت عدم نظارت و یا خیلی از مسائل دیگر مانند برداشتن تعداد زیاد واحد پایان نامه به درستی دانشجو را راهنمایی نمی‌کنند. در اینگونه مواقع دانشجو می‌تواند با مراجعه به مدیر گروه و صحبت با وی، در صورت تایید گروه استاد راهنما خود را تغییر دهد و یا با استاد راهنما در این زمینه براساس مدارک ارائه شده از سوی دانشجو دال بر کوتاهی او صحبت می‌شود.
مطالعه کنید: پایان نامه
وظایف استاد راهنما چیست؟
دانستن اینکه وظایف استاد راهنما چیست می تواند به شما کمک کند بهتر بتوانید استاد راهنما انتخاب کنید و بدانید چطور یک استاد راهنما می تواند به شما کمک کند.
این وظایف شامل موارد زیر می شود:
– استاد راهنما می تواند به شما در انتخاب یک عنوان پژوهشی و برنامه ریزی برای تکمیل آن در زمان مورد انتظار کمک کند.
– او می بایست شما را در زمینه ماهیت پژوهش و استانداردهای مورد انتظار آن راهنمایی کند. این مواد شامل برنامه ریزی برنامه پژوهش، منابع و متون، ملزومات مرتبط با ایمنی و سلامتی (بخصوص برای فعالیتهای آزمایشگاهی)، قوانین اخلاقی مربوطه و نیازهای احتمالی برای تایید توسط کمیته اخلاق دانشگاه، حضور مطلوب در کلاس و راهنمایی در تکنیک های مورد نیاز می شود.
مطالعه کنید: قیمت پایان نامه ارشد
– نظارت بر نحوه نگارش پروپوزال و همچنین کمک در ویرایش پایان نامه و ارائه گزارش های پیشرفت نیز از جمله وظایف یک استاد راهنما است.
– او باید یک برنامه زمانی مطلوب و واقع گرایانه برای تکمیل مراحل مختلف کار پژوهشی به شما ارائه دهد.
– استاد راهنما باید جلسات منظمی با دانشجو برگزار کند تا بتواند پیشرفت وی را در کار پژوهشی بررسی و کنترل کند. فواصل زمانی این جلسات باید با دانشجو هماهنگ شود و بعنوان «توافق نظارت» اعلام گردد.
– او باید در دسترس باشد تا بتواند راهنمایی ها و فیدبک های لازم را به دانشجو بدهد.
– درخواست کار مکتوب از دانشجو جهت اطمینان حاصل کردن از اینکه دانشجو با توجه به زمان بندی توافق شده فعالیت می کند.
– هماهنگی فعالیت های سایر اعضای گروه نظارت و اطمینان حاصل کردن از این که نظرات آن ها در حین پیشرفت کار در فواصل زمانی منظم به نحو مناسبی به دانشجو می رسد.
مطالعه کنید: انجام مقاله فوری
– در صورتی که کار دانشجو کافی نباشد، استاد راهنما می بایست به صورت کتبی دانشجو را از این امر آگاه کند و او را در مورد آنچه باید انجام شود راهنمایی کند. در صورتی که مشکل ادامه داشت باید به رئیس دپارتمان یا دانشکده گزارش دهد.
– دانشجو می تواند در استخراج مقاله از پایان نامه نیز از استاد راهنما کمک بگیرد.
– استاد راهنما باید در جلسه دفاع از پایان نامه حضور داشته باشد.
– تصحیح نهایی طرح پژوهشی با توجه به نظرات پیشنهادی و رعایت آئین نگارش بعهده استاد راهنما است.
– او باید دانشجو را از نظر روند ارزشیابی پایان نامه توجیه کند.
– نوشتن صورت جلسه در جلسه دفاع از طرح نیز بعهده استاد راهنما است.
وظیفه استاد راهنما در جلسه دفاع از پایان نامه و بعد از آن
در این قسمت به وظیفه استاد راهنما در جلسه دفاع اشاره کرده ایم.
- استاد راهنما در انجام هماهنگی های روز برگزاری جلسه و تعیین زمان دفاع از پایان نامه همکاری می کند.
- ایشان از حضور به موقع هیات دوران و اساتید نیز اطمینان به دست می آورند.
- استاد راهنما در ارزشیابی پایان نامه نیز مشارکت دارند.
- ایشان بر تکمیل فرم های مربوطه برای روز دفاع از پایان نامه نیز نظارت دارند.
- دانشجو را برای دریافت ریزنمرات تائید شده از آموزش دانشکده راهنمایی می کنند.
در نهایت لازم است اشاره کنیم که هدف از انتخاب استاد راهنما در پایان نامه برای دانشجو، این است که پایان نامه به موقع تکمیل شود و به موقع به دانشگاه تحویل داده شود. بنابراین باید با راهنمایی دانشجو، او را تشویق کند که در مسیر درست پژوهش قرار داشته باشد.
مطالعه کنید: انجام پایان نامه مدیریت کارآفرینی
فرق استاد راهنمای اول و دوم
معمولا در اغلب دانشگاه ها، دانشجویان مقطع کارشناسی می توانند یک استاد راهنما را انتخاب کنند. این در حالی است که دانشجویان دوره دکتری تخصصی می توانند علاوه بر استاد راهنمای اول، استاد راهنمای دوم را نیز انتخاب نمایند.
استاد راهنمای اول و دوم از میان اعضای هیات علمی دانشگاه انتخاب می شوند. به طوری که اگر دانشجویان نتوانند به استاد راهنمای اول دسترسی داشته باشند و یا زمینه فعالیت آن ها تخصص استاد راهنمای اول نباشد، می توانند از استاد راهنمای دوم برای انجام پایان نامه و یا رساله خود، مشاوره و راهنمایی دریافت کنند.
انتقادات از اساتید راهنما
زمانی که صحبت از استاد راهنما می‌شود باید فردی موقر، مسلط، باسواد و دلسوز در ذهن تداعی شود. شخصیت نمادین یک استاد باید هم از نظر ظاهری و هم از نظر کلام و بیان ویژه و منحصربه‌فرد باشد. اما در سال‌های اخیر انتقادات از اساتید راهنما بسیار زیاد بوده است. دانشجویان زیادی از استاد راهنما به عنوان یک فرد عصبی، بی‌اخلاق و بی‌سواد یاد می‌کنند که به هیچ عنوان پاسخگو نیست. در بسیاری از موارد ایرادات و فشارهای اساتید به دانشجویان خُرد کننده و غیرقابل تحمل توصیف می‌شود. دانشجویان مواردی مانند زیر را گزارش می‌کنند:
- در دسترس نبودن اساتید راهنما
- عدم پاسخگویی
- پرخاشگری و استفاده از الفاظ نامناسب
- عدم باور دانشجو به تسلط فنی اساتید
- عدم حمایت از دانشجو
- ناآشنایی با مفاهیم روش پژوهش
مطالعه کنید: روش تحقیق
البته این موارد دلایل زیادی دارد. نباید یک سویه به موضوع نگریسته شود. دانشگاه‌ها در سال‌های دهه نود تبدیل به یک بنگاه تجاری شده‌اند. در این بنگاه تجاری عامل اصلی سودآوری است. بسیاری از افراد بدون کیفیت و صلاحیت لازم در این مسند قرار گرفته‌اند. بدیهی است که این افراد به شخصیت و وزن اسلاف خود را نیز لطمه می‌زنند. از سوی دیگر تعداد دانشجویان در بازار پرمنفعت آموزشی بسیار زیاد است. دانشجویان زیادی هستند که از یک عمل ضرب و تقسیم ساده عاجز هستند. از نظر سنی، زمانی، تحصیلی و مطالعاتی واقعاً توانایی تحصیل در مقاطع عالی را ندارند. بنابراین براساس اصل عرضه و تقاضا این موضوع بسیار عادلانه است. تنها باید به حال اساتید و دانشجویانی غبطه خورد که برای کار خود دلسوز هستند و در این آشفته بازار محکوم به تحمل شرایط می‌باشند.